പണ്ഡിതന്മാർ,സയ്യിദന്മാർ തുടങ്ങിയ സ്വാലീഹീങ്ങളുടെ കൈ ചുംബിക്കൽ അനുവദനീയമാണെന്നതിൽ നാല് മദ്ഹബിലും ഏകോപനമാണ്. ചില മദ്ഹബിൽ സുന്നത്തുമാണ്.
സാധാരണക്കാരുടെ കൈ മുത്തൽ കൂടിവന്നാൽ കറാഹത്തുമാണ്.
സാധാരണക്കാരുടെ കൈ മുത്തൽ കൂടിവന്നാൽ കറാഹത്തുമാണ്.
ഇതിനായി കൈ നീട്ടിക്കൊടുക്കുകയുമാവാം. കാരണം ഇത്തരം സത് വൃത്തർക്ക് മനസ്സിൽ അഹങ്കാരമോ, അഹമഹിമയോ ഉണ്ടാവില്ല.
അങ്ങനെ വരുമെന്ന് പേടിക്കുന്നവർ സൂക്ഷ്മത പുലർത്താറുമുണ്ട്.
താഴെ പറയും വിധം ഇതിന് അർഹരെല്ലാത്തവർ കൈ ചുംബിക്കാൻ നീട്ടിക്കൊടുക്കരുത് എന്നത് പറയേണ്ടതില്ല.
അങ്ങനെ വരുമെന്ന് പേടിക്കുന്നവർ സൂക്ഷ്മത പുലർത്താറുമുണ്ട്.
താഴെ പറയും വിധം ഇതിന് അർഹരെല്ലാത്തവർ കൈ ചുംബിക്കാൻ നീട്ടിക്കൊടുക്കരുത് എന്നത് പറയേണ്ടതില്ല.
നബി(സ) തങ്ങളുടെ കൈ സ്വഹാബത്ത് ചുംബിച്ച ധാരാളം ഹദീസുകളുണ്ട്.
സ്വഹാബികൾ തന്നെ പരസ്പരവും കൈ ചുംബിച്ചതായി രേഖകളുണ്ട്.
സ്വഹാബികൾ തന്നെ പരസ്പരവും കൈ ചുംബിച്ചതായി രേഖകളുണ്ട്.
കൈ ചുംബിക്കുന്നതിന്റെ നാല് മദ്ഹബിലുമുള്ള വീക്ഷണം നമുക്ക് ഹൃസ്വമായി പരിശോധിക്കാം.
ശാഫിഈ മദ്ഹബ്
ശാഫിഈ മദ്ഹബ്
قال الإمام النووي: (تقبيل يد الرجل لزهده، وصلاحه وعلمه، أو شرفه، أو نحو ذلك من الأمور الدينية؛ لا يكره بل يستحب، فإن كان لغناه، أو شوكته، أو جاهه عند أهل الدنيا فمكروه شديد الكراهة) شرح البخاري للعسقلاني ج11/ص48.
ഇമാം നവവി(റ) പറയുന്നു: ശറഫ്,ഇൽമ്,നന്മ,പരിത്യാഗം തുടങ്ങിയ ദീനിയ്യായ കാരണങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി കൈ ചുംബിക്കൽ കറാഹത്തില്ല,എന്നല്ല അത് സുന്നത്താണ്.
ലൗകികർക്കിടയിലെ അവന്റെ
സമ്പത്ത്,പ്രണയം,പദവി എന്നിവകൾക്ക് വേണ്ടി കൈമുത്തൽ ശക്തിയേറിയ കറാഹത്താണ്.(ഫത്ഹുൽ ബാരി).
ഇമാം നവവി(റ) പറയുന്നു: ശറഫ്,ഇൽമ്,നന്മ,പരിത്യാഗം തുടങ്ങിയ ദീനിയ്യായ കാരണങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി കൈ ചുംബിക്കൽ കറാഹത്തില്ല,എന്നല്ല അത് സുന്നത്താണ്.
ലൗകികർക്കിടയിലെ അവന്റെ
സമ്പത്ത്,പ്രണയം,പദവി എന്നിവകൾക്ക് വേണ്ടി കൈമുത്തൽ ശക്തിയേറിയ കറാഹത്താണ്.(ഫത്ഹുൽ ബാരി).
ഹനഫീ മദ്ഹബ്
ഇബ്നു ആബിദീൻ(റ) പറയുന്നു:
ولا بأس بتقبيل يد الرجل العالم والمتورع على سبيل التبرك، وقيل: سنة، قال الشرنبلالي: وعلمت أن مفاد الأحاديث سنيته أو ندبه كما أشار إليه العيني) - حاشية ابن عابدين. ج5/ص254.
പണ്ഡിതന്മാർ സൂക്ഷമശാലികൾ എന്നിവരുടെ കൈ ബറക്കത്തിന് വേണ്ടി ചുമ്പിക്കൽ തെറ്റല്ല. അത് സുന്നത്താണെന്ന് പറയപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ശർനബിലാനി(റ) പറഞ്ഞു: ഐനി എന്നവർ സൂചിപ്പിച്ചത് പോലെ കൈ ചുംബിക്കൽ സുന്നത്താണ് എന്നാണ് ഹദീസുകളിൽ നിന്ന് എനിക്ക് മനസ്സിലായത്.(ഹാശിയ ഇബ്നി ആബിദീൻ പേ.254).
ولا بأس بتقبيل يد الرجل العالم والمتورع على سبيل التبرك، وقيل: سنة، قال الشرنبلالي: وعلمت أن مفاد الأحاديث سنيته أو ندبه كما أشار إليه العيني) - حاشية ابن عابدين. ج5/ص254.
പണ്ഡിതന്മാർ സൂക്ഷമശാലികൾ എന്നിവരുടെ കൈ ബറക്കത്തിന് വേണ്ടി ചുമ്പിക്കൽ തെറ്റല്ല. അത് സുന്നത്താണെന്ന് പറയപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ശർനബിലാനി(റ) പറഞ്ഞു: ഐനി എന്നവർ സൂചിപ്പിച്ചത് പോലെ കൈ ചുംബിക്കൽ സുന്നത്താണ് എന്നാണ് ഹദീസുകളിൽ നിന്ന് എനിക്ക് മനസ്സിലായത്.(ഹാശിയ ഇബ്നി ആബിദീൻ പേ.254).
മാലിക്കീ മദ്ഹബ്
ഇബ്നു ഹജറിനിൽ അസ്ഖലാനി(റ) പറയുന്നു:
قال الإمام مالك: (إن كانت - قُبلة يد الرجل - على وجه التكبر والتعظيم فمكروهة، وإن كانت على وجه القربة إلى الله لدينه أو لعلمه أو لشرفه فإن ذلك جائز). شرح البخاري لابن حجر العسقلاني ج11/ص48.
ഇമാം മാലിക്ക്(റ) പറഞ്ഞു: അഹങ്കാരം, മഹത്വപ്പെടുത്തൽ എന്നിവക്ക് വേണ്ടി കൈ ചുംബിക്കൽ കറാഹത്താണ്.
ഇൽമ്,ശറഫ്,ദീന് എന്നിവക്ക് വേണ്ടി അല്ലാഹുവിലേക്കുള്ള സാമീപ്യമാണ് ലക്ഷ്യമെങ്കിൽ അനുവദനീയമാണ്.(ഫത്ഹുൽബാരി 11/48)
قال الإمام مالك: (إن كانت - قُبلة يد الرجل - على وجه التكبر والتعظيم فمكروهة، وإن كانت على وجه القربة إلى الله لدينه أو لعلمه أو لشرفه فإن ذلك جائز). شرح البخاري لابن حجر العسقلاني ج11/ص48.
ഇമാം മാലിക്ക്(റ) പറഞ്ഞു: അഹങ്കാരം, മഹത്വപ്പെടുത്തൽ എന്നിവക്ക് വേണ്ടി കൈ ചുംബിക്കൽ കറാഹത്താണ്.
ഇൽമ്,ശറഫ്,ദീന് എന്നിവക്ക് വേണ്ടി അല്ലാഹുവിലേക്കുള്ള സാമീപ്യമാണ് ലക്ഷ്യമെങ്കിൽ അനുവദനീയമാണ്.(ഫത്ഹുൽബാരി 11/48)
ഹമ്പലി മദ്ഹബ്
അല്ലാമാ സഫാറൈനി(റ) പറയുന്നു:
قال: (قال المرزوي: سألت أبا عبد الله - الإمام أحمد بن حنبل - رحمه الله عن قُبلة اليد، فقال: إن كان على طريق التدين فلا بأس، قَبَّلَ أبو عبيدة يد عمر بن الخطاب رضي الله عنهما، وإن كان على طريق الدنيا فلا). ج1/ص287.
മർസവി(റ) പറയുന്നു: കൈ ചുംബിക്കലിനെ കുറിച്ച് ഞാൻ ഇമാം അഹ്മദ്(റ) നോട് ചോദിച്ചപ്പോൾ അദ്ധേഹം പറഞ്ഞു: ദീനിന്റെ മാർഗത്തിലാണെങ്കിൽ പ്രശ്നമില്ല. കാരണം അബൂ ഉബൈദ(റ) ഉമർ(റ) ന്റെ കൈ ചുംബിച്ചിട്ടുണ്ട്. ദുൻയവിയ്യായ മാർഗത്തിലായാൽ കുഴപ്പമാണ്.(ഗദാഉൽ അൽബാബ് 1/287
قال: (قال المرزوي: سألت أبا عبد الله - الإمام أحمد بن حنبل - رحمه الله عن قُبلة اليد، فقال: إن كان على طريق التدين فلا بأس، قَبَّلَ أبو عبيدة يد عمر بن الخطاب رضي الله عنهما، وإن كان على طريق الدنيا فلا). ج1/ص287.
മർസവി(റ) പറയുന്നു: കൈ ചുംബിക്കലിനെ കുറിച്ച് ഞാൻ ഇമാം അഹ്മദ്(റ) നോട് ചോദിച്ചപ്പോൾ അദ്ധേഹം പറഞ്ഞു: ദീനിന്റെ മാർഗത്തിലാണെങ്കിൽ പ്രശ്നമില്ല. കാരണം അബൂ ഉബൈദ(റ) ഉമർ(റ) ന്റെ കൈ ചുംബിച്ചിട്ടുണ്ട്. ദുൻയവിയ്യായ മാർഗത്തിലായാൽ കുഴപ്പമാണ്.(ഗദാഉൽ അൽബാബ് 1/287